Węglowodany to ponad połowa posiłku, dlatego warto wiedzieć, które produkty nie zawierają glutenu, jeżeli powstają problemy z wchłanianiem go w jelitach. W prawidłowo zbilansowanej diecie węglowodany powinny pokrywać średnio około 55 proc. zapotrzebowania na energię i dostarczać nie mniej niż 44 i nie więcej niż 75 proc. energii. Dostępne obecnie produkty bezglutenowe to długa lista i wiele możliwości, a dzięki temu dieta bezglutenowa staje się coraz bardziej komfortowa, zróżnicowana i zdrowa.
Ile trwa oczyszczenie z glutenu?
Jedzenie bezglutenowe zaleca się przy celiakii, ale nie tylko. Po produkty bez glutenu sięgają osoby z insulinoopornością, nietolerancją glutenu, a także diabetycy. Dieta bezglutenowa służy tym, którzy zdecydowali się na obniżenie zawartości węglowodanów w swoich posiłkach oraz żywieniu w stylu keto przy cukrach zredukowanych do minimum (5 proc.). Rośnie więc grupa konsumentów zainteresowanych wszystkim, co nie ma glutenu i chcą z mąką pszenną pożegnać się na dobre. Coraz więcej osób odczuwa potrzebę udrożnienia przewodu pokarmowego i detoksykacji organizmu, by definitywnie powiedzieć glutenowi stop.
Ile trwa oczyszczenie z glutenu jelit? Gluten ulega strawieniu po 48 godzinach. Po 5 dniach od przestawienia się na produkty bez glutenu powinna wyraźnie ustępować nietolerancja, a uczulenie, wzdęcia i inne objawy zanikać. Specjaliści jednak rekomendują odstawić gluten na kilka tygodni i dopiero wtedy obserwować zmiany, które zaszły w organizmie. Wiele osób czuje się tak dobrze na diecie bez glutenu, że nie chcą już wracać do jedzenia pizzy i makaronu z mąki pszennej.
Choroba trzewna celiakia – co to?
Co to jest celiakia? To trwająca całe życie autoimmunologiczna choroba o podłożu genetycznym, w której dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego pod wpływem spożycia glutenu – brzmi definicja choroby przedstawiona przez Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. Czego nie można jeść na diecie bezglutenowej? Osoby chore nie tolerują białka zawartego w zbożach: pszenicy, życie i jęczmieniu, wskazują jednoznacznie zalecenia żywieniowe.
Diagnoza celiakii
Pod adresem specjalistów ze stowarzyszenia internauci najczęściej zadają pytania, które przytaczamy poniżej:
- Czy celiakia jest wyleczalna?
- Co wywołuje celiakię?
- Jak sprawdzić, czy ma się celiakię?
- Gdzie boli brzuch przy celiakii?
Celiakia wg danych stowarzyszenia nie jest wyleczalna, natomiast zrezygnowanie z tego, co wywołuje celiakię oraz przejście na dietę bezglutenową, przywraca prawidłowe trawienie i komfort życia. Gdzie boli brzuch przy celiakii? Objawy gastryczne dominujące to: wzdęcia, bóle całego brzucha i biegunki. Mogą też wystąpić bóle głowy, stawów oraz mięśni. Symptomy pojawiają się bardzo szybko jak przy alergii.
Sprawdzenie, czy ma się celiakię, polega na wykonaniu badań z krwi oraz pobraniu wycinków jelita, podczas gdy pacjent korzysta ze zwykłej diety i spożywa gluten. Diagnoza celiakii odbywa się poprzez biopsję jelita cienkiego. U osób dorosłych wykonuje się ją endoskopowo podczas gastroskopii. Pacjent połyka sondę wyposażoną w kamerę, a lekarz pobiera z wnętrza jelita wycinki do badania. Wyróżnia się cztery schorzenia wywoływane przez gluten:
- Choroba trzewna celiakia – zanik kosmków jelitowych,
- Choroba Dühringa – skórna manifestacja celiakii,
- Nadwrażliwość na gluten NNG,
- Alergia na pszenicę.
Nietolerancja a uczulenie – różnice
Celiakia jako choroba polegająca na zaniku kosmków jelitowych ma podłoże immunologiczne. Nietolerancje pokarmowe, a co za tym idzie uczulenie, mogą wiązać się z niedoborem enzymu rozkładającego dany związek. Jeśli w reakcję uczuleniową zaangażowany jest układ immunologiczny, wtedy mamy do czynienia z alergią pokarmową, a jeśli nie – mówi się o nietolerancji. Alergia na gluten to tak naprawdę alergia na pszenicę, celiakia lub nieceliakalna nietolerancja glutenu (NNG).
Pomimo zróżnicowanego podłoża, jakie ma celiakia, nadwrażliwość czy nietolerancja, a w konsekwencji uczulenie, zaleca się sięganie po produkty, które nie zawierają glutenu.
Produkty bezglutenowe – lista bezpiecznych artykułów
Dieta bezglutenowa – co jeść? Owoce i warzywa to w 100 proc. produkty bezglutenowe. Lista zawiera zarówno warzywa krzyżowe, jak i strączki oraz pestki i orzechy. Do dyspozycji mamy całą rodzinę roślin zielnych, które należą do rzędu kapustnych. Zalicza się do nich: brokuły, kalafior, jarmuż, brukselkę, rozmaite rodzaje kapusty, rzodkiewka, rzepa, młoda botwina, chrzan, rukiew wodna, a także gorczyca.
Czy ziemniaki mają gluten? Bogate w skrobię ziemniaki nie zawierają glutenu, nie musimy się więc zastanawiać, czy w mące ziemniaczanej jest gluten, jeśli chcemy np. zagęścić sos.
Przy zbożach już należy zachować większą ostrożność i pamiętać, czego nie można jeść na diecie bezglutenowej. Pszenica, żyto i jęczmień znajdują się na czarnej liście wraz ze wszystkimi produktami, które mają je w składzie. Czy płatki owsiane zawierają gluten? Wśród zbóż znajdziemy wartościowe jedzenie bezglutenowe np. owies, gryka, proso (jagła) nie są zakazane i można z nich korzystać bez obaw.
Mąka w diecie bezglutenowej
Mąka jest niezbędną do wypieku pieczywa. A jaki chleb nie zawiera glutenu? Piekarnie bezglutenowe wychodzą naprzeciw oczekiwaniom klientów i przygotowują chałki, bułeczki, rogale i świeże bochenki z mąki bezglutenowej. Sięgają po ekologiczne, certyfikowane produkty, takie jak: mąka gryczana, jaglana, owsiana, migdałowa, z orzechów włoskich, kokosowa i inne.
Mając dostęp do sprawdzonych i bezpiecznych składników, można samemu przygotować pieczywo na zapas i zamrozić. Z mąki jaglanej wychodzą nie tylko bardzo dobre domowe chleby, ale również słodkie ciasteczka z dodatkiem rodzynek, żurawiny i czekolady.
Upiecz z nami ciasteczka jaglanę z czekoladą i żurawiną -> PRZEPIS
Dieta bezglutenowa – co można jeść?
Dzięki ofercie sklepów on-line oraz coraz szerszej półce z artykułami bez pszenicy w supermarketach można już jeść bez glutenu i bez ograniczeń. Pomocna będzie zmiana nawyków żywieniowych i zrezygnowanie z glutenowych przekąsek, takich jak np. drożdżówka czy pączek. Zamiast tego warto chrupać orzechy, suszone owoce i inne smakowite bakalie.
Jeśli ograniczymy ogólnie węglowodany dodane w swojej diecie, wyjdzie to na zdrowie i znacznie mniej odczujemy ograniczenia płynące z diety bezglutenowej. Warzywa i owoce również posiadają cukry, które zaspokoją potrzeby organizmu. Standardowa dieta powinna zawierać połowę węglowodanów, dieta low carbon – 30 proc., a dieta ketogeniczna zaledwie 5 proc. Wybór diety zależy indywidualnie od potrzeb i predyspozycji, a niektóre style żywieniowe nie są zalecane przez dietetyków.
Warto podkreślić, że istnieje wiele sposobów na ograniczenie spożywania węglowodanów i zdrowe odżywianie, które sprzyja dobremu trawieniu i pozbyciu się nadmiarowych kilogramów. Nie narzekajmy na ograniczenia, ponieważ produktów bezglutenowych jest mnóstwo!
Często pojawiające się pytania o produkty bezglutenowe
Na forach i w gabinetach dietetyka klienci często pytają o poszczególne produkty pod kątem diety bezglutenowej. Warto przytoczyć te, które pojawiają się najczęściej:
- Czy w jajkach jest gluten? Produkty odzwierzęce np. nieprzetworzone mięso, ryby i jajka nie zawierają glutenu.
- Czy ser mozzarella zawiera gluten? Nabiał: mleko świeże, mleko UHT, mleko zagęszczane, kefir, maślanka, jogurt naturalny, twaróg, ser żółty, parmezan i inne sery dojrzewające oraz mozzarella i ricotta naturalnie nie mają glutenu.
- Czy siemię lniane zawiera gluten? Siemię, podobnie jak pestki słonecznika, dyni i ziarno sezamu oraz nasiona konopi nie mają glutenu.
- Czy ziemniaki mają gluten? Ziemniaki naturalnie nie mają glutenu, podobnie jak soja, tapioka, maniok i rośliny strączkowe. Uwaga: frytki mrożone są sprzedawane w otoczce z mąki pszennej.
- Czy ryż ma gluten? Ryż nie ma glutenu, zboża naturalnie bezglutenowe to także kukurydza, gryka, proso, teff, amarantus, quinoa i sorgo.